ای ایران ای مرز پرگهر        ای خاکت سرچشمه هنر     

او مشاهده می کند که بین یک سرباز انگلیسی و یک افسر ایرانی بگو مگو می شود و سرباز انگلیسی، کشیده محکمی در گوش افسر ایرانی می نوازد.

گل گلاب پس از دیدنِ این صحنه، با چشمان اشک آلود به استودیوی روح الله خالقی(موسیقی دان)می رود و شروع به گریه می کند.

غلامحسین بنان كه آنجا بوده، می‌پرسد ماجرا چیست؟ او ماجرا را تعریف می‌کند و می گوید:‌ کار ما به اینجا رسیده که سرباز اجنبی توی گوش نظامی ایرانی بزند ! سپس کاغذ و قلم را بر می دارد و با همان حال، می‌سراید:

ای ایران ای مرز پرگهر

ای خاکت سرچشمه هنر

دور از تو اندیشه بدان

پاینده مانی تو جاودان

ای .... دشمن! ار تو سنگ خاره‌ای، من آهنم

جان من فدای خاک پاک میهنم

......

همانجا خالقی موسیقی آن را می نویسد و بنان نیز آن را می‌خواند و ظرف یک هفته، تصنیف "ای ایران" در یک ارکستر بزرگ اجرا می‌شود.

سرود «اي ايران» دقيقا در 27 مهر ماه سال 1323 در تالار دبستان نظامي [دانشکدۀ افسري فعلي] و در حضور جمعي از چهره‌هاي فعال در موسيقي ايران متولد شد.

شعر اين سرود را «حسين گل گلاب» استاد دانشگاه تهران سروده بود، و از ويژگي‌هاي آن، اول اين است که تقريباً تمام واژه‌هاي به کار رفته در سروده، فارسي است و در هيچيک از ابيات آن کلمه غير فارسي وجود ندارد.

سراسر هر سه بند سرود، سرشار از واژه‌هاى خوش‌تراش فارسى است. زبان پاكيزه‌اى كه هيچ واژه بيگانه در آن راه پيدا نكرده و با اين همه هيچ واژه‌اى نيز در آن مهجور و ناشناخته نيست و دريافت متن را دشوار نمى‌سازد.

دومين ويژگي اين سرود بافت و ساختار شعر آن است، به‌گونه‌اي که تمامي گروه‌هاي سني، از کودک تا بزرگ‌سال مي‌توانند آن را اجرا کنند. همين ويژگي سبب شده تا اين سرود در تمامي مراکز آموزشي و حتي کودکستان‌ها قابليت اجرا داشته باشد.

و بالاخره سومين ويژگي‌اي که براي اين سرود قائل شده‌اند، فراگيري اين سرود به لحاظ امکانات اجرايي است که به هر گروه يا فرد، امکان مي‌دهد تا بدون ساز و آلات و ادوات موسيقي نيز بتوان آن را اجرا کنند.

آهنگ اين سرود که در آواز دشتي خلق شده، از ساخته‌هاي ماندگار «روح‌الله خالقي» است. ملودي اصلي و پايه‌اي کار، از برخي نغمه‌هاي موسيقي بختياري که از فضايي حماسي برخوردار است، گرفته شده.

اين سرود در اجراي نخست خود به‌صورت کر خوانده شد. اما ساختار محکم شعر و موسيقي آن سبب شد تا در دهه‌هاي بعد خوانندگان مطرحي همانند «غلامحسين بنان» و نيز «اسفنديار قره‌باغي» آن را به‌صورت تک‌خواني هم اجرا کنند.

 
ای ایران! ای مرز پُرگُهر!
ای خاكت سرچشمه هُنر!
دور از تو اندیشه بدان
پاینده مانی تو جاودان
ای … دشمن! ارتو سنگ خاره‌ای من آهنم
جان من فدای خاك پاك میهنم
مهر تو چون، شد پیشه‌ام
دور از تو نیست، اندیشه‌ام
در راه تو، كِی ارزشی دارد این جان ما؟
پاینده باد خاك ایران ما

سنگ كوهت دُرّ و گوهر است
خاك دشتت بهتر از زر است
مهرت از دل كِی برون كنم؟
برگو بی مهر تو چون كنم؟
تا … گردش جهان و دور آسمان بپاست
نور ایزدی همیشه رهنمای ماست
مهر تو چون، شد پیشه‌ام
دور از تو نیست، اندیشه‌ام
در راه تو، كی ارزشی دارد اين جان ما؟
پاینده باد خاك ايران ما

ایران! ای خرم بهشت من!
روشن از تو سرنوشت من
گر آتش بارد به پیكرم
جز مهرت بر دل نپرورم
از … آب و خاك و مهر تو سرشته شد گِلم
مهر اگر برون رود گِلي شود دلم
مهر تو چون، شد پیشه‌ام
دور از تو نیست، انديشه‌ام
در راه تو، كی ارزشی دارد اين جان ما؟
پاینده باد خاك ایران ما

 

 

 

نظرات

دوست نوشته شده توسط مهمان فعال 2013-12-20 20:21:34 درود بر شما دوستان  این چیزها رو که میخونم غم چشم هامو پر از اشک میکنه  روانشان شاد باد

بیژن نوشته شده توسط مهمان فعال 2013-12-04 05:33:41 با درود و سپاس  بهشت برین جایگاه این فرهیختگان جاودان باد.  زیباترین و ماندگارترین سرود ملی بی گمان همین ترانه است و کاش هرگز آن را دگرگون نمی کردند و اگر در گزینش سرود ملی از مردم ایران زمین برگزیدن میخواستند که باید هم میخواستند چون سرود ملی است بیگمان همین سرود را برمیگزیدند.  درود بر ایران درود بر راستی درود برنیکی

تارا نوشته شده توسط مهمان فعال 2013-08-28 06:27:05 چو ایران نباشد تن من مباد.....

نوشته شده توسط مهمان فعال 2013-01-23 13:59:51 درود بر روانهای تابناک این هنرمندان ایرانپرست که سرودی به ماندگاری تاریج ایران سروده و اجرا کردند سرودی که در آن تنها از ایران نام می برد و نه هیچ شخص و قدرت و نظام حکومتی. روانشان شاد و در سرای سرود( گروسمان بهشت) جایگاهشان باد. که نام آنها همراه با سرود ای ایران جاودانه شد.

فریال نوشته شده توسط مهمان فعال 2013-01-21 18:44:00 باور کنید که این ترانه رو هر وقت میشنوم باز هم برای من تازه است و هرگز کهنه و تکراری نشد/شاید دلیلش معنای عمیق و زیباییست که در متن شعر هست /اگه قرار به انتخاب باشه من این شعر رو برای سرود ملی انتخاب میکردم خیلی قشنگ و با معناست/اگر چه سرود ملی حاضر هم قشنگه ولی این شعر یه چیز دیگه ست/

ارائه نظرات مختص اعضاي سايت ميباشد.
لطفا ثبت نام كرده و لاگين كنيد.